De werken van Esther Tielemans lijken met de jaren steeds abstracter te worden en steeds meer te gaan over het oppervlak en de schilderkunst zelf. De volstrekt eigen wereld van de kleuren, vormen, glans en spiegelingen van haar panelen is bijzonder en erg aanstekelijk.
De installaties van haar paneelschilderijen hebben zowel een vanzelfsprekende ordening als een uitzinnige aantrekkelijkheid in kleur en vorm. De grote spiegelende oppervlakken zijn letterlijk en figuurlijk moeilijk waar te nemen. Je wordt als kijker zelf onderdeel van het werk. Alleen de zijkanten van de panelen tonen nog sporen van het maakwerk met druipers van de verf en epoxy.
Haar monumentale schilderij-objecten spelen een virtuoos spel met kleur, oppervlak en vorm, het is een prachtig en intrigerend onderzoek naar de mogelijkheden van schilderkunst.
Zou je expliciet iets kunnen vertellen over het ontstaan van deze editie?
Deze serie is ontstaan in 2012. Ik was toen veel bezig met werken opgebouwd uit monochrome vormen, vrij hard-edge en ruimtelijk gelaagd. Ik zocht naar een werkwijze om weer meer schilderachtig te gaan werken, met een meer aanwezige toets.
In mijn toenmalige studio zat een grote inkeping in de muur waar gipsplaten op waren geschroefd om vervolgens gestuukt te moeten worden. Omdat dit nog niet gebeurd was, gebruikte ik de muur om een kleur uit te testen of om de overbodige verf van mijn kwast te vegen.
Op een gegeven moment was mijn studio vrij leeg, veel werk was weg voor een tentoonstelling. De ‘testmuur’ kwam te voorschijn en oogde als het ideale schilderij. Gemaakt zonder vooringenomen plan ooit een schilderij te worden – en in die zin puur en volledig ontstaan uit de handeling zelf. Dit vond ik een interessant gegeven en het leverde ook nog eens precies de schilderachtigheid op waar ik naar op zoek was.
Ik besloot daarom het werk uit de muur te halen en op een frame als schilderij te presenteren. Er tegenover plaatste ik een object dat volledig tegenovergesteld is gemaakt, een afgewogen geconstrueerd beeld. Dit zwarte monochrome object heeft een spiegelende epoxy laag waardoor twee ogenschijnlijke tegenstellingen samenvallen in de spiegeling.
Details uit deze testmuur ben ik gaan fotograferen, er zaten veel optionele composities voor schilderijen in. Een aantal foto’s heb ik uitgeprint op aquarelachtig papier en ben ik gaan beschilderen. Om zo, als het ware, mijn eigen intuïtieve toets na te bootsen en onder controle te krijgen.
Painted, printed, painted (2012 – 2017), 41 x 27 cm, acryl op piëzografie, 100 unieke multiples
Eén afbeelding heb ik 100 keer af laten drukken en op deze prints heb ik met verf een aantal toetsen toegevoegd, allemaal op dezelfde plek, zo identiek mogelijk. In 2012 hing de serie als een totaal installatie ‘Wallpaper’ in de tentoonstelling ‘Celebrating the importance of being playfull’ bij galerie Akinci. In de werken kun je de geprinte en de geschilderde toets eigenlijk niet onderscheiden en vallen in die zin het echte en het geconstrueerde weer samen.
De multiples van Esther Tielemans ingelijst.
Welke thema’s zijn belangrijk in jouw werk?
Het landschap
Waar ben je opgegroeid en opgeleid?
In Brabant
Wat inspireert je?
Ik was vorig jaar in Unité d’Habitation in Marseille, van Le Corbusier. Daar kreeg ik echt energie van.
Museum Voorlinden, The Performance
Kun je ons iets vertellen over hoe je begint aan nieuw werk?
Dat verloopt op verschillende manieren. Vaak is de ruimte waar het werk getoond wordt een aanleiding. Verder komt nieuw werk meestal voort uit het werk daarvoor, het roept altijd weer een vraag op die je dan vervolgens in een nieuw werk probeert te beantwoorden.
Hoe ziet je gemiddelde werkdag er uit?
De afgelopen tijd vooral achter de computer: mailen, schetsen en werken voor mijn nieuwe boek. Maar volgende maand weer dagelijks in mijn atelier om te schilderen. Gelukkig zit hier meestal een goede afwisseling in.
Kun je voor ons je atelier omschrijven?
Ik heb mijn droomatelier gevonden en hoop dat ik hier voor altijd kan blijven. Ik kijk uit over de weilanden en hoor alleen maar vogeltjes fluiten. Het is 20 minuten rijden vanuit Amsterdam, dat schept voor mij een afstand die heel goed werkt en waardoor ik me beter kan concentreren.
Kun je ongewone items opnoemen in je studio?
Een krokodillenhoofd, en Uggs (vreselijk, maar die moest ik echt kopen tegen de kou)
Esther Tielemans, GEM Den Haag, overzichtsfoto.
Werk je graag met muziek of in stilte?
Beide.
Met welk materiaal werk je graag?
Ik schilder met acryl, maar denk eraan om weer eens olieverf te gaan gebruiken.
Een werk van Esther Tielemans op onze LUST FOR LIFE tentoonstelling in de Westergasfabriek.
Heb je zelf thuis werk van collega kunstenaars?
Jazeker, ik heb een aantal hele mooie werken met vrienden en collega’s kunnen ruilen en ik heb ooit een geweldig object gekocht van Slothouber en Graatsma. Behoorlijk boven mijn budget, maar ik ben heel blij dat ik het toen toch gewoon gedaan heb.
Verder lezen en kijken:
Videoportret in Kunstuur van Esther Tielemans: LINK
Impressie op It’s Nice That: LINK
Esther Tielemans (Helmond, 1976) nam onlangs deel aan ‘Sol Le Witt – A Tribute’, in het GEM in Den Haag en ‘Full Moon’ in Museum Voorlinden, Wassenaar. Afgelopen zomer maakte ze monumentaal buitenbeeld voor Art Zuid in Amsterdam. Ze had onder meer solotentoonstellingen in het Van Abbe Museum in Einhoven (2015 en 2008), Museum van Bommel van Dam, Venlo (2011) en Kunstverein Leverkusen (2010).
Tielemans won de Wolvencampprijs in 2014 en was finalist van de Prix de Rome in 2005. Haar werk is onder meer verzameld door het Van Abbe Museum, Eindhoven, Stedelijk Museum, Schiedam, Fries Museum, Leeuwarden, Museum Voorlinden, Wassenaar, Museum van Bommel van Dam, Venlo en SCHUNCK, Heerlen.
Seven columns, four paintings (2017 ), Art Zuid, foto: Sanne Paul
